Istnieje wiele rodzajów anemii. To choroba, w której występuje zaburzenie proporcji między erytrocytami a pozostałymi składnikami krwi.
Czym jest anemia i jakie są jej rodzaje?
Anemia jest chorobą w czasie której dochodzi do spadku poziomu erytrocytów (czerwonych krwinek) lub stężenia hemoglobiny w erytrocytach. Przy schorzeniu takim jak anemia leczenie domowymi sposobami ogranicza się do wypełniania zaleceń lekarskich oraz zmiany diety.
Wyróżniamy trzy główne rodzaje anemii: związana z zaburzeniami w produkcji erytrocytów, związana ze zbyt krótkim czasem przeżywalności erytrocytów oraz spowodowana utratą krwi.
Do anemii powstałych w wyniku zaburzeń w produkcji erytrocytów zaliczana jest:
- anemia niedoborowa (niedobór żelaza, niedobór kwasu foliowego lub niedobór witaminy B12),
- niedokrwistość aplastyczna,
- niedokrwistość syderoblastyczna,
- niedokrwistość powstała w wyniku chorób przewlekłych, np. choroby nowotworowej,
- hemoglobinopatie,
- niedokrwistość powstała w wyniku przerzutów nowotworowych do szpiku kostnego.
Anemie powstałe w wyniku zbyt szybkiego obumierania erytrocytów spowodowane są:
- defektami wewnątrzkrwinkowymi, najczęściej wrodzonymi,
- defektami zewnątrzkrwionkowymi, rozpadaniem się krwinek w wyniku immunolizy (może ona być zarówno auto-, jak i alloimmunologiczna).
Niedokrwistość powstała wyniku utraty krwi występuje przy bardzo obfitych miesiączkach, krwawieniu wewnętrznym, krwawieniu z przewodu pokarmowego oraz w wyniku urazu.
Anemię również można podzielić ze względu na jej nasilenie związane ze stężeniem hemoglobiny we krwi: łagodna (10–12 g/dl), umiarkowana (8–9,9 g/dl), ciężka (6,5–7,9 g/dl) oraz zagrażającą życiu (poniżej 6,5 g/dl).
Objawy anemii
Objawy anemii uzależnione są od jej rodzaju i stopnia nasilenia. Nie są charakterystycznie i bywają mylone ze zmęczeniem, niewyspaniem się oraz przepracowaniem, więc przez długi okres jest ona bagatelizowana. Do głównych symptomów, które powinny skłonić do wizyty u lekarza, należą:
- uporczywe zmęczenie oraz senność, które nie mijają po odpoczynku,
- bladość powłok skórnych,
- zawroty głowy,
- epizody omdleń lub utraty przytomności,
- przesuszona skóra,
- zaburzenia w koncentracji,
- uczucie skołowania,
- utrata masy ciała,
- brak apetytu,
- tendencja do chorowania, wynikająca z osłabionej odporności,
- zmiany w błonie śluzowej przewodu pokarmowego,
- zmiany na języku – częsty objaw w przypadku niedoboru żelaza; bardzo często związane jest to ze stosowaniem leków, np. podczas leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów, dlatego zaleca się suplementowanie żelaza,
- słabe, łamliwe paznokcie i włosy,
- stany depresyjne, niechęć do pracy czy jakiejkolwiek aktywności fizycznej,
- pojawienie się męczącej zadyszki, silnego, nienaturalnego pocenia się po niewielkiej aktywności fizycznej,
- stany lękowa, wahania nastroju, uczucie kołatania serca mylone z objawami zaburzeń gruczołu tarczowego lub z nerwicą,
- zespół zaburzeń neurologicznych – zaburzenia równowagi, zaburzenia czucia głębokiego, wibracji, wzmożone napięcie mięśniowe,
- zaburzenia osobowości oraz reakcje paranoidalne – te objawy pojawią się rzadko w porównaniu do pozostałych wymienionych symptomów.
Leczenie anemii
Dobór metody leczenia anemii uzależniony jest od przyczyn jej powstania. W przypadku anemii niedoborowej ważne jest, aby uzupełnić braki makro- i mikroelementów, witamin oraz innych ważnych składników. W przypadku każdej anemii niezwykle istotna jest dieta. Ważne, aby ograniczyć lub wyeliminować potrawy ciężkostrawne i tłuste, unikać potraw przetworzonych oraz smażonych. Należy spożywać posiłki regularnie. Dieta musi być bogata w warzywa, owoce, nabiał, mięso (najlepiej gotowane) i ryby.
W przypadku anemii wrodzonej, związanej z zaburzeniami śledziony, leczenie przyczynowe nie jest możliwe. Stosuje się terapię objawową. Przetaczany jest koncentrat krwinek czerwonych (kKCZ), podawane są glikokortykosteroidy, androgeny oraz erytropoetyna (hormon biorący udział w produkcji erytrocytów). W skrajnych przypadkach konieczne jest operacyjne usunięcie śledziony.
W pozostałych przypadkach stosuje się również leki przeciwbólowe, antybiotyki oraz substancje zwiększające elastyczność krwinek czerwonych. To tzw. leczenie wspomagające.
Leczenie dobierane jest indywidualnie dla każdej osoby chorej, dostosowane do stanu ogólnego zdrowia, wydolności organizmu oraz rodzaju i stopnia nasilenia anemii.
